Phnom Penh

Samen met Jani boekte we een bus naar Phnom Penh, dit is de hoofdstad van Cambodja. De reis zou ongeveer 6 uur moeten duren, volgens de routeplanner. Maar in Azië weet je het nooit. Onze bus was warm en de airco deed het niet goed. Gelukkig was het niet druk en konden we schuiven met de stoelen zodat we alle 3 lekker onder de airco konden zitten. Na iets langer dan 6 uur kwamen we aan bij 't busstation in Phnom Penh en liepen we naar ons hostel The Billabong.

De eerste avond ontmoette we Pauli uit Duitsland, Fabio uit Italië en Mary Jane uit Dubai. Oh, we zijn zo lekker cultureel bezig. We bleven bij het hostel en hebben daar lekker gezwommen en natuurlijk wat gedronken.

De volgende dag gingen we naar het Tuol Sleng-museum (Prison S-21) en Choeung Ek (The Killing Fields). In de eind jaren 70 was de Khmer Rouge aan de macht, dat is een bepaalde militaire tak in het Cambodiaans leger. Hun leider was Pol Pot. Hij wilde van Cambodja een communistische landbouwstaat maken. Iedereen die daar niet bij hoorde, bijvoorbeeld: dokters, leraren en andere "opgeleide" mensen, kregen 2 keuzes. Of je kon je aanpassen en boer worden, of je werd gedeporteerd. Als je werd gedeporteerd kwam je in Prison S-21. Deporteren werd gedaan in vrachtwagens, net zoals het vee werd getransporteerd. De gevangenis was een plek waar je moest biechten. Als je dit niet deed, dan werd je op onmenselijke manieren gemarteld. Wat je precies moest biechten, weten ze tot op de dag van vandaag nog niet. Van de 14.000 slachtoffers die in de gevangenis zijn beland hebben het er maar 7 het overleeft. The Killing Fields was ook een plek waar je naar toe gedeporteerd kon worden. Hier waren geen ondervragingen, maar hier gebeurde andere onmenselijk dingen...

Samen met Fabio, Leo, Pia en Jani gingen we als eerste naar de gevangenis. Met z'n 6e lekker proppen in de tuktuk. Bij S-21 deden we een audio tour. Vroeger was S-21 een school, in sommige ruimtes hingen nog de school borden aan de muren. (in de foto's vind je een foto van de regels van Prison S-21.) Het eerste gebouw (A) werd voornamelijk gebruikt om de gevangenen te "verhoren". In elke kamer stond een ijzer bed. Er zaten sloten op waar de gevangen mee werden vast gebonden voor het "verhoor". De bloedspetters zaten nog op het plafon en 2 bloederige handen stonden op een van de muren. Ik kan jullie niet zeggen hoe dit voelt om zoiets te zien, ik denk dat ik er gewoon geen woorden voor heb. Op de muren hingen foto's van lijken die waren gevonden in deze kamers toen de gevangenis werd bevrijd. Sommige waren zo gemarteld dat het gezicht niet meer herkenbaar was. Dit bedoel ik letterlijk, het gezicht was verwijderd en je zag alleen de schedel. Voor deze 14 lijken hebben ze een monument gebouwd op de binnenplaats van de gevangenis om ze zo een laatste rustplaats te geven.
In een ander gebouw (B) waren allemaal kleine cellen, ze zagen eruit alsof ze snel gebouwd waren van wat stenen en cement. In elke cel zat een ketting in de grond en er stond een ijzeren bak in. Soms stond er ook een plastic fles naast. Als je die fles niet had, deed je je behoefte in de ijzeren bak. Dit was ook de bak waar je water uit moest drinken. Als je de fles wel had kon je je behoefte daarin doen, maar als je "knoeide" dan moest je het van de grond oplikken. In 2 cellen zaten nog oude bloed vlekken op de vloer. Of ze echt "authentiek" waren weet ik niet. Eten en drinken kreeg je niet echt, soms moest je het doen met 2 lepels boullion per dag.
In het volgende gebouw (C) waren grotere ruimtes. In deze ruimtes lagen mensen naast elkaar vastgeketend. Met een beetje mazzel kreeg je eens in de 3 maanden een douche en eens per dag wat te eten of drinken. Het gebouw had geen open ramen of balkons zoals A & B. Deze had over elke ruimte prikkeldraad, omdat er gevangenen waren die zelfmoord hadden geprobeerd te plegen. Om dit te voorkomen spande ze prikkeldraad op deze plekken. Op de binnenplaats tegenover het gebouw stond een oud klimrek. Toen de gevangenis nog een school was kregen de kinderen hier gymnastiek. Maar toen het een gevangenis was, werd het klimrek gebruikt om mensen op de hangen en te martelen. Als je stierf, wat bijna gegarandeerd was, werd je lichaam in een groot massa graf gedumpt. En weet je wat nog het meest bizarre was? De martelingen werden gedaan door kinderen die nog geen 20 waren. Kun je het je voorstellen? Ik niet..

Onze volgende stop was The Killing Fields. Het eerste wat je zag toen je binnenkwam was een prachtig, hoog, wit gebouw met hoge ramen. Het had een Aziatische stijl met boeddhistische en hindoeïstische dingen erin verwerkt. Dit was een heilig gebouw waar de doden weren gewaarborgd, ze kregen een laatste rustiplek. De botten die in het regenseizoen ieder jaar nog naar boven komen, worden schoon gemaakt en in dit gebouw gelegd. Ook hier deden we een audiotour. Er waren schilderijen gemaakt van de houtenhuisjes die hier stonden. Bij elk van hen werd verteld waarvoor ze gebruikt werden. De een was voor het opvangen van de gedeporteerden, de andere was voor de bewakers en weer een andere was voor het opslaan van spullen. Niet veel later kwamen we bij het eerste massa graf. Er stond en hek omheen met een dak erboven. In het graf lagen gekleurde armbandjes en het zag er pas geveegd uit. We liepen verder op vlonders en als je oplette zag je naast de vlonders kleding en botten van de slachtoffers. Verderop waren nog meer massagraven, en nog meer. Het is zo gek om te te beseffen dat het echt is. Het voelt eerder als een soort filmset, maar dat is het niet. Het zijn echt resten van mensen. We kwamen na een tijdje bij een massa graf die speciaal was voor kleine kinderen en vrouwen. Naast het graf stond een mooi, met armbanden versierde boom, met prachtige felle kleuren. Naast de boom stond een bordje met 'Killing Tree' erop. Deze versierde boom werd gebruikt om babies tegenaan de slaan tot ze dood waren. Dit weten ze omdat er nog stukje haar, heren en bot in de boom zat toen het werd bevrijd. Hun moeders werden waarschijnlijk fysiek misbruikt en daarna naakt bij hun dode kinderen in het massagraf gegooid. Ze weten zeker dat ze er allemaal naakt in zijn gegooid omdat er geen kleren zijn gevonden in dat graf, terwijl in de andere graven wel kleren werden gevonden.
Op The Killing Fields maakte ze geen gebruikt van kogels. Dat was te duur. De slachtoffers werden op verschillende manieren gedood. Soms met een hamer, messen, hakbijlen en noem het allemaal maar op. De schedels die in het gebouw lagen, de laatste rustplaats, hadden allemaal verschillende kleuren stickers. Die stickers gaven de manier van overlijden aan. Sommige schedels hadden een enorme spleet van een hakbijl, andere hadden een klein gat van een boormachine.
Ik vind het nog steeds zo ongelofelijk wat hier gebeurd is. Ik moet ook eerlijk zeggen dat ik het lastig vind om te beschrijven. Dat mensen zo wreed kunnen zijn.

Om dit allemaal even te laten bezinken, zijn we met z'n alle uiteten geweest. Pauli en Mary Jane haakten ook gezellig aan. Deze gezelligheid konden we wel even gebruiken. Samen met Jani bleven nog een dag in Phnom Penh om even een beetje te relaxen aan het zwembad. De anderen gingen al naar Kampot. Omdat zo gezellig was, besloten we om achter de rest aan te reizen en ook naar Kampot te gaan.

Tip: de film 'First they killed my father' gaat over de tijd van de Khmer Rouge. Hij staat op Netflix.